Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği’ne (ASEAN) üye devletleri Güney Çin Denizi’ndeki gerilimi hafifletmeye çağırdı.
Filipinler Haber Ajansı’nın (PNA) haberine göre Marcos, Endonezya’nın başkenti Cakarta’da düzenlenen 43. ASEAN Zirvesi kapsamında 18. Doğu Asya Zirvesi’nde konuştu.
ASEAN ülkelerini Güney Çin Denizi sorununun analizine dahil olmaya çağıran Marcos, “Güney Çin Denizi’ndeki gerilimin daha fazla tırmanmasına izin vermemeliyiz.” Sözleriyle bölgedeki gerginliğin hafifletilmesi çağrısında bulundu.
Marcos, Güney Çin Denizi’ndeki “tekil ve baskıcı” faaliyetlere karşı ASEAN ülkelerinin “merkezi ve evrensel çok taraflılık” ile bir araya gelmesi gerektiğini belirtti.
Filipinler hükümetinin, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS) ve Tarafların Güney Çin Denizi’ndeki Davranış Kuralları Bildirgesi dahil olmak üzere uluslararası hukuki yükümlülüklerin ihlal edilmesinden endişe duyduğunu belirten Marcos, “Biz Ülkeleri, bölgede gerilimi artıracak tekil ve baskıcı eylemlerden kaçınmaya teşvik ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Marcos, “Filipinler’in ekonomik bölgesine dahil bölgelerdeki kıyı güvenlik birimleri, askeri araçlar ve balıkçılık faaliyetlerinin” sorunlarına da dikkat çekerek, ülkesinin sorunları barışçıl yollarla çözmeye kararlı olduğunun altını çizdi.
Marcos, Güney Çin Denizi’ndeki barış çağrısı için Hindistan’a teşekkür ederek, Hindistan ile verimli işbirliği programları ve projeler yürütmek istediğini belirtti.
Zirveye Çin Başbakanı Li Chiang, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Japonya Başbakanı Kishida Fumio, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol ve ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris de katıldı.
Güney Çin Denizi anlaşmazlığı
Çin, ilk kez 1947’de yayınladığı “Dokuz Hat Hattı” adlı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inin üzerinde egemenlik iddiasında bulunuyor. Denizaltı kaynakları açısından zengin olan bölgedeki iddialar, kıyı komşusu ülkelerle egemenlik çatışmalarına yol açıyor. Vietnam, Brunei ve Malezya, özellikle de Filipinler gibi.
Pekin’in tartışmalı bölgede inşa ettiği yapay adaları askeri üsler kurarak silahlandırması da ABD ve bölge ülkeleriyle gerginliğe neden oluyor.
Uluslararası toplumda “Paracel” ve “Spratly” isimleriyle anılan takımadalara, Vietnam’da “Hoang Sa” ve “Truong Sa”, Çin’de ise “Shisha” ve “Nansha” adı veriliyor.
Lahey’deki BM Daimi Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016 yılında Filipinler’in başvurusu üzerine verdiği kararda, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tek taraflı egemenlik iddialarının hukuka uygun olmadığına karar vermişti.
