Ege Üniversitesi (AB) Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik Anabilim Dalı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Nurdan Akçay Didişen sorumluluğunda; Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi (EUTF) Cerrahi Tıp Anabilim Dalı Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Prof. Dr. Mustafa Orkan Ergün tarafından geliştirilen “Anne Kokulu ve Müzik Terapi Bağlantılı Bireysel Gelişim Destek Materyali” projesi Prof. Öğrencisi Zehra Sözkesen ve Endüstri Yüksek Mühendisi Ergun Bakırcı, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından “Faydalı Model” olarak tescillendi. Proje aracılığıyla geliştirilen model ile anne ve bebek arasındaki bağın sürekliliğini sağlamanın yanı sıra; Bebeklerin nörogelişimsel süreçleri desteklenerek, kendilerini daha huzurlu ve özgüvenli hissedecekleri bir ortam yaratılması hedeflenir.
Buluşlarının anne ve bebek arasındaki bağın devamlılığını sağladığını belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Nurdan Akçay Didişen, “Annenin kokusunu hapsedebilen, kişiye özel gelişimsel destek materyali ile ilgili projemiz anne bebek için. uzun bir süre ve müzikle terapi sağlaması, dezavantajları ortadan kaldırmasının yanı sıra bazı ek avantajlar da getirmektedir. Çünkü buluşumuz hem koku verme özelliğinin hem de müzik terapi özelliğinin eklenmesiyle anne ile bebek arasındaki bağın devamlılığını sağlayabiliyor. Böylece bebeklerin nörogelişimsel süreçleri desteklenerek kendilerini daha huzurlu ve özgüvenli hissedecekleri bir ortam yaratılır. Ayrıca modelimizde anne kokusu da alınabilmektedir. Yenidoğan ağır bakım ünitelerinde kullanımının yanı sıra; Evde, özellikle annenin çalıştığı zamanlarda, uyku ve oyun arkadaşı olarak, seyahatlerde araba koltuğunda, bebek arabası çevresindeki destek malzemesinde ve kanguru bakımı gibi bir çok alanda sadakatle kullanılabilir.
“Yenidoğan yoğun bakımda destek malzemelerinin kullanımı önemli”
Öğretim Üyesi Nurdan Akçay Didişen, yenidoğan döneminin çok değerli olduğunu belirterek, “Bu dönem insan yaşamının en hassas ve dinamik dönemidir. Ulusal ve uluslararası tüm istatistiki verilerden de anlaşılacağı üzere bu dönemdeki hastalık ve ölüm oranları yaşamın ileri evrelerine göre daha fazladır. Yenidoğan ağır bakım üniteleri; Bebekler için pek çok girişimin devrede olduğu, sıcaklık ve ışık değişimlerinin oldukça sık yaşandığı, özellikle bebeğin anne ile olan bağının koptuğu bir ortamdır. Bu nedenle bebeğin büyüme ve gelişiminin tam olarak desteklendiği ve korunduğu intrauterin ortamdan yenidoğan yoğun bakım ortamına hızlı geçiş, bebeğin nörolojik gelişimini olumsuz etkileyebilir. Tekrarlayan ağrılı süreçler, uyku döngüsünün sık sık bozulması, bebeklerin fizyolojik, nörolojik ve duyusal gelişimini olumsuz etkiler. Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde abutment materyallerinin kullanımı ağrı ve konfor yönetiminde oldukça değerlidir. Çünkü tedavi ve bakım uygulamaları ile bebeklerin kas-iskelet sistemini koruyarak olumsuz çevresel uyaranlardan kaynaklanan ağrı, ağrı ve rahatsızlıklarını azaltmalarına ve gerginlikle baş etmelerine yardımcı olur.
“Olumlu teşvik edici unsurlar bir arada sağlanmalı”
Bebekler için kişiselleştirilmiş gelişimsel bakım ihtiyacına vurgu yapan Dr. Öğretim Üyesi Nurdan Akçay Didişen, “Bireyselleştirilmiş gelişimsel bakım, yenidoğan yoğun bakım ortamının bireysel ihtiyaçlara göre düzenlenmesinin bebeklerin tansiyonunu azaltacağı hipotezinden yola çıkan bir bakım uygulamasıdır. Bebeğin fizyolojik stabilitesini güçlendirir ve beyin gelişimini olumlu yönde etkiler. Bu bakım uygulamalarına yönelik planlı düzenlemeler ile bebeğin çeşitli uyaranlara karşı fizyolojik tepkileri ve davranışsal belirtileri gözlemlenir. Çünkü bebeğe karşı gerilim oluşturan uyaranları azaltmak ve gelişimini destekleyen uyaranları sağlamak gerekir. Bu doğrultuda yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde uygulanmaya başlanan kişiye özel gelişimi destekleyici bakım, bebeğin davranışlarını gözlemleyen, bireyselleştirilmiş bakım sağlayan, bebek-aile birliği oluşturarak ‘Bütünsel Hemşirelik Bakımı’ sağlayan bir yaklaşımdır. -sağlık çalışanları. Bu noktada fiziksel ortamı düzenlemek, ısı, ışık ve sesi yönetmek, durum vermek, emzik kullanmak, uyku sistemi sağlamak, anne ve bebek ortasında ten temasını arttıran kanguru bakımı yapmak gerekir. ve pozitif uyarıcı faktörler (müzik terapi) birlikte sağlanmalıdır.
“Müzik bebekler için tıbbi ve gelişimsel olarak faydalıdır”
Öğretim Üyesi Akçay Didişen, “Özellikle bebeğin etrafını saran destek malzemeleri fleksiyon pozisyonunun devamlılığını sağlar, uyku-uyanıklık döngüsünü korur ve nörogelişimsel duyusal gelişimi sağlar. Ayrıca yenidoğanların koku alma duyularının oldukça gelişmiş olduğu ve anne kokusunu ayırt edebildikleri hipotezleri ileri sürülmüştür. Diğer araştırmalarda kişiye özel gelişimsel bakımda kullanılan müziklerin (klasik müzik, ninniler, geleneksel müzikler, anne-kadın sesi, beyaz gürültü) tıbbi ve gelişimsel açıdan bebeklere faydalı olduğu gösterilmiştir. Günümüzde ağır bakım ünitelerinde bebeğin etrafını sarmak için çoğunlukla elle sarılıp hazırlanan havlu, battaniye gibi yumuşak malzemeler kullanılmaktadır. El yapımı ekipmanlarla çevrili destekleyici bakım, yeni doğanlar için yeterli konforu sağlayamaz. Son yıllarda bu yaklaşımla farklı malzemeler denenmektedir. Ancak bu araçlarla ancak mevcut durumu konumlandırma ve değiştirme girişimleri uygulanabilir” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
